DENK vraagt minister om onderzoek naar etnisch profileren op luchthavens

Na verschillende gesprekken en diverse signalen komt het beeld naar voren dat mensen door de werkwijze van luchthavenpersoneel het gevoel hebben gediscrimineerd en gestigmatiseerd te worden. Reizigers geven aan dat ze zich onveilig voelen door de manier waarop ze door luchthavenpersoneel worden bejegend en gaan met een onprettig gevoel hun vakantie in. DENK Kamerlid Öztürk dient naar aanleiding hiervan Kamervragen in.

Vorig jaar deed Selçuk Öztürk een oproep, naar aanleiding van signalen die hij ontving, om klachten over controles op luchthavens te melden. Naar aanleiding van deze oproep hebben verschillende mensen zich gemeld met klachten. Mensen geven aan zich onheus bejegend en gediscrimineerd te voelen door het handelen van medewerkers van de marechaussee en de douane.

Rapport Nationale Ombudsman
Begin juni 2019 heeft de Nationale Ombudsman een rapport uitgebracht over onder meer het handelen van de douane op Eindhoven Airport. Dit naar aanleiding van een zaak die was aangespannen door een reiziger van Marokkaans-Nederlandse afkomst. De reiziger diende een klacht in over de bejegening door douanebeambten bij een controle.

Volgens de Ombudsman heeft de douane de man geen uitleg kunnen geven over waarom juist hij gecontroleerd werd. De Ombudsman heeft geconcludeerd dat de douane in deze zaak onbehoorlijk heeft gehandeld door de man onder meer niet te informeren over de reden van de controle en het stellen van vragen over zijn reisgezelschap. De Ombudsman roept de douane op om haar werkwijze aan te passen en reizigers beter te informeren over het doel van de controle en de reden waarom iemand voor een controle wordt geselecteerd.

Een andere klacht heeft betrekking op een optreden van een medewerker van de Koninklijke Marechaussee, eind januari van dit jaar, ook op Eindhoven Airport. Begin april heeft de Koninklijke Marechaussee naar aanleiding van zijn klacht excuses aangeboden aan de man. De “onprettige” vragen die werden gesteld aan de reiziger hadden niet gesteld mogen worden.

Het is bijna zomervakantie. Ga jij binnenkort op vakantie en heb jij het gevoel niet eerlijk en rechtvaardig behandeld te worden tijdens controles op de luchthavens? Laat ons dit weten.

Vragen van het lid Öztürk (DENK) aan de Ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Buitenlandse Zaken, Justitie en Veiligheid, Defensie en de Staatssecretaris van Financiën over het optreden van KMar- en douanemedewerkers op Schiphol, Eindhoven Airport en Rotterdam The Hague Airport.

1. Bent u bekend met het rapport «Een onderzoek naar klachten over een controle op liquide middelen op Eindhoven Airport door de Belastingdienst/Douane’’ van 3 juni jl. met rapportnummer: 2019/027?

2. Hoe duidt u de gebeurtenissen die aanleiding hebben gegeven tot de klacht van de reiziger en bovengenoemd rapport?

3. Kunt u de omvang en kenmerken schetsen van de groep reizigers die zich onheus bejegend en gediscrimineerd voelt door het handelen van medewerkers van de KMar- en douanemedewerkers op Schiphol en Eindhoven Airport? Zo nee, bent u bereid om hier onderzoek naar te doen?

4. Erkent u het oordeel van de Nationale Ombudsman, namelijk dat op basis van het onderzoek de klachten over de Belastingdienst/Douane gegrond zijn, wegens strijd met het vereiste van goede informatieverstrekking? Zo ja, welke stappen gaat u nemen? Zo nee, waarom niet?

5. Vindt u, mede gelet op het eerdere rapport van de Nationale Ombudsman «Uit de rij gehaald’’ van 29 maart 2017 dat (de schijn van) discriminatie in deze zaak aanwezig is door:

6. Deelt u de mening dat het zonder enige aanleiding stellen van vragen zoals ‘’heeft u enveloppen met geld voor uw familieleden in Marokko bij u’’ een stigmatiserend effect kan hebben op reizigers van Marokkaanse afkomst? Zo nee, waarom niet?

7. Deelt u de mening dat de douane haar selectiestrategie ten aanzien van geldcontroles inzichtelijk dient te maken omdat anders niet voldoende gewaarborgd kan worden dat grondrechten van reizigers, in het bijzonder het non-discriminatiebeginsel, worden gerespecteerd? Zo nee, waarom niet?

8. Deelt u de mening dat er (meer) objectieve criteria nodig zijn bij het selecteren van reizigers voor controles door de douane op luchthavens? Zo ja, hoe gaat u dit bewerkstelligen? Zo nee, waarom niet?

9. Deelt u de mening dat ook de douane en de KMar stopformulieren moeten hanteren bij het uitvoeren van specifieke controles? Zo nee, waarom niet?

10. Bent u bereid, om conform de aanbeveling uit het rapport van de Nationale Ombudsman, reizigers op Eindhoven Airport door middel van informatie(borden) beter te informeren over het doel van geldcontroles? Zo nee, waarom niet?

11. Welke maatregelen worden er op dit moment genomen om etnisch profileren door douaniers op luchthavens tegen te gaan?

12. Kunt u aangeven wat het beleid is ten aanzien van de inzet van speurhonden door douaniers bij vluchten op Eindhoven Airport, zoals bijvoorbeeld het geval is geweest bij een vlucht uit Marokko op 2 oktober 2018 (vluchtnummer WQR14L)? Zo nee, waarom niet?

13. Kunt u uitsluiten dat er sprake is van een specifieke risicoprofilering ten aanzien van vluchten uit Marokko? Zo ja, wat is hier de rechtvaardiging voor? Zo nee, waarom niet?

14. Bent u bereid een zelfstandig onderzoek op te starten naar mogelijk etnisch profileren door de douane op luchthavens? Zo nee, waarom niet?

15. Bent u bekend met het voorval van 24 januari jl. waarin een Marechaussee op Eindhoven Airport een reiziger van Marokkaanse onheus heeft bejegend?

16. Hoe duidt u de gebeurtenissen die aanleiding hebben gegeven tot de klacht van deze betrokken reiziger en de brief hierover van de KMar van 2 april jl.?

17. Klopt het dat deze reiziger van Marokkaanse afkomst zich onheus bejegend voelde door de KMar-medewerker? Zo ja, welke conclusies verbindt u hieraan?

18. Klopt het dat er zonder enige dringende redenen vragen werden gesteld over in het bezit zijn van een retourticket? Zo ja, wat gaat u hiertegen doen?

19. Is het gebruikelijk dat reizigers die naar Marokko vliegen verzocht worden om hun retourticket te overleggen? Zo ja, waarom? Zo nee, hoe duidt u dan de vraagstelling van de betrokken KMar-medewerker?

20. Waar ligt de scheidslijn tussen het vragen stellen in het kader van legitieme douane- en veiligheidsbelangen en het onnodig lastig vallen van reizigers met irrelevante vragen over de manier waarop zij hun reis vormgeven?

21. Bestaan er protocollen over de aard van de vragen die gesteld mogen worden aan reizigers?

22. Kunt u zich voorstellen dat de handelwijze van de betrokken KMar-medewerker een gevoel van discriminatie bij de reiziger teweeg heeft gebracht nu de medewerker tijdens de klachtbehandeling anders dan de niet onderbouwde beschuldiging dat de reiziger zich vijandig gedroeg geen plausibele verklaring heeft kunnen geven voor het stellen van dergelijke ongepaste vragen?

23. Bent u bekend met het voorval tussen oud-raadslid Mpanzu Bamenga en de KMar op Eindhoven Airport?

24. Welke maatregelen worden er op dit moment genomen om etnisch profileren door medewerkers van de KMar op luchthavens tegen te gaan?

25. Kunt u aangegeven wat er concreet is besproken naar aanleiding van de brief van de KMar van 2 april jl., waarin wordt vermeld dat de klacht met de betreffende medewerker is besproken ter verbetering van de dienstverlening? Zo nee, waarom niet?

26. Bent u bereid een zelfstandig onderzoek op te starten naar mogelijk etnisch profileren door de KMar op luchthavens, mede gelet op de bevindingen van de ombudsman in het rapport ‘Uit de rij gehaald’ van 29 maart 2017? Zo nee, waarom niet?

Related posts:

With the growing adoption (and value) of PIVX, a dedicated security program and reporting process to handle security related events is mandatory. After weeks of planning, calls and brainstorming it’s…